Αντιπηκτική αγωγή και διατροφή
Τα κουμαρινικά αντιπηκτικά χορηγούνται σε ασθενείς που παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο δημιουργίας θρομβώσεων αλλα υπάρχει ο κίνδυνος αιμορραγίας. Έτσι, κρίνεται αναγκαία η παρακολουθηση της πρόσληψης βιταμίνης Κ. Η βιταμίνη Κ αυξάνει την πηκτικότητα με αποτέλεσμα να χρειάζεται προσοχή στην κατανάλωση τροφίμων με αυξημένη περιεκτικοτητα σε βιταμίνη K.
Οι τροφές που αποτελούν πλούσιες πηγές βιταμίνης Κ, είναι: μπρόκολο, λάχανο, λαχανάκι Βρυξελλών, αντίδια, βλίτα, σπανάκι, μαρούλι κ.ά. , σόγια, κάστανα, αμύγδαλα, σοκολάτα και χοιρινό συκώτι.
Τρόφιμα φτωχά σε περιεκτικοτητα βιταμίνης Κ, είναι το ελαιόλαδο, το αγγούρι, το ρύζι, τα βερίκοκα, οι πατάτες, τα σπαράγγια, το σταφύλι και το ροδάκινο. Κυρίως τα τρόφιμα φτωχά σε περιεκτικοτητα βιταμίνης Κ θα πρέπει να υπάρχουν στο διαιτολόγιο μαζι με τα τρόφιμα υψηλής και μέτριας περιεκτικοτητας.
Τα κατεψυγμένα τρόφιμα έχουν μικρότερη περιεκτικότητα σε βιταμίνη Κ από τα νωπά διότι η βιταμίνη καταστρέφεται στην κατάψυξη. Ενώ τα βρασμένα λαχανικά έχουν μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε βιταμίνη Κ από τα νωπά λόγω της συμπύκνωσης που υφίστανται χάνοντας μέρος του νερού τους. Στα φυλλώδη λαχανικά η περιεκτικότητα της βιταμίνης Κ είναι μεγαλύτερη στα εξωτερικά πιο πράσινα φύλλα σε σχέση με τα εσωτερικά. Το άσπρο λάχανο περιέχει μεγαλύτερη ποσότητα βιταμίνης Κ σε σχέση με το κόκκινο, το οποίο περιέχει ελάχιστη και μπορεί να καταναλώνεται άφοβα. Τα λαχανάκια Βρυξελλών θα πρέπει να αποφεύγονται γιατί μειώνουν σημαντικά τη δράση των αντιπηκτικών φαρμάκων. Ομοίως θα πρέπει να αποφεύγονται τα βακκίνια και τα προϊόντα τους γιατί αυξάνουν σημαντικά τη δράση των αντιπηκτικών φαρμάκων.
Θελει προσοχή η λήψη πολυβιταμινούχων σκευασμάτων, καθώς πολλά από αυτά περιέχουν βιταμίνη Κ.
Στα μυρωδικά, ο αποξηραμένος βασιλικός, θυμάρι και ρίγανη περιέχουν μεγάλη ποσότητα βιταμίνης Κ σε σχέση με τα αντίστοιχα φρέσκα. Ακόμα, αποφύγετε τρόφιμα τα οποία περιέχουν φυτικά έλαια (ηλιέλαιο, καλαμποκέλαιο, σογιέλαιο) γιατί μπορεί να περιέχουν μεγάλες ποσότητες βιταμίνης Κ. Αποφύγετε το γκρέιπ φρουτ και το χυμό του γιατί ελαττώνει το μεταβολισμό των αντιπηκτικών φαρμάκων και καθυστερεί την αποβολή τους από τον οργανισμό.
Αποφύγετε το αβοκάντο. Εκτός του ότι έχει μεγάλες ποσότητες βιταμίνης Κ φαίνεται ότι ακόμα και μικρές ποσότητες μπορούν να μεταβάλλουν σημαντικά τον χρόνο προθρομβίνης. Επειδή η βιταμίνη Κ είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη, η απορρόφησή της από τα λαχανικά ενισχύεται από την παρουσία λίπους κατά το μαγείρεμα.
Επισης, το πράσινο τσάι περιέχει μικρές ποσότητες βιταμίνης Κ και θα πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο. Το κάπνισμα θα πρέπει να αποφεύγεται γιατί ο καπνός είναι πλούσιος σε βιταμίνη Κ.
Επιπλέον, καλό θα ηταν να αποφεύγεται η κατανάλωση αλκοόλ, γιατί μπορεί να επηρεάσει το χρόνο προθρομβίνης. Τέλος, θα πρέπει να προσέχετε τη κατανάλωση μέχρι 1 μερίδας/ημέρα τροφών υψηλής περιεκτικότητας σε βιταμίνη Κ, και ως 3 μερίδες/ημέρα η κατανάλωση τροφών με «μέτρια» περιεκτικότητα σε βιταμίνη Κ.
Sottilotta G, Romeo E, Consonni D, Siboni S, Latella C, Oriana V, Trapani Lombardo V. Dietary interactions and INR variability: retrospective evaluation of patients couples on oral anticoagulant therapy. Minerva Med. 2011 Aug;102(4):271-5.
Couris R, Tataronis G, McCloskey W, Oertel L, Dallal G, Dwyer J, Blumberg JB. Dietary vitamin K variability affects International Normalized Ratio (INR) coagulation indices. Int J Vitam Nutr Res. 2006 Mar;76(2):65-74.
Hanslik T, Prinseau J. The use of vitamin K in patients on anticoagulant therapy: a practical guide. Am J Cardiovasc Drugs. 2004;4(1):43-55.
Gunther KE, Conway G, Leibach L, Crowther MA. Low-dose oral vitamin K is safe and effective for outpatient management of patients with an INR>10. Thromb Res. 2004;113(3-4):205-9.
Denas G, Marzot F, Offelli P, Stendardo A, Cucchini U, Russo R, Nante G, Iliceto S, Pengo V. Effectiveness and safety of a management protocol to correct over-anticoagulation with oral vitamin K: a retrospective study of 1,043 cases. J Thromb Thrombolysis. 2009 Apr;27(3):340-7.
Johnson MA. Influence of vitamin K on anticoagulant therapy depends on vitamin K status and the source and chemical forms of vitamin K. Nutr Rev. 2005 Mar;63(3):91-7.